‹ Jak powinien żywić się pacjent z zaburzeniami nastroju?
Grzyby
Prof. dr hab. n. med. Ewa Stachowska (na podstawie książki „Dieta na poprawę nastroju. Żywienie dla osób z depresją)
Ciekawymi składnikami diety są grzyby. Grzyby mają w swoim składzie wiele cennych składników – chociażby witaminy z grupy B (tiamina, pirydoksyna, ryboflawina, biotyna), które zapobiegają nadmiernemu utlenianiu błon komórkowych otaczających komórki nerwowe, jak również są niezbędne do syntezy neurotransmiterów. W grzybach znajdziemy też witaminy – zmiatacze wolnych rodników: witaminę C i tokoferole. Grzyby są znakomitym źródłem cennych dla układu nerwowego mikroelementów: cynku, selenu i miedzi. Wspomniane pierwiastki znajdziemy w niemal każdym grzybie jadalnym, największą zawartość tych mikroelementów znajdziemy w takich grzybach, jak pieczarka, kurka i czubajka kania.
Badania osób starszych pokazały, że u wielu z nich problem z nastrojem jest nasilony z powodu niedoboru cynku i magnezu. Niedobory tych pierwiastków pogarszają koncentrację, zdolność do kojarzenia i zapamiętywania.
Niektóre grzyby mają potężną moc antyoksydacyjną! Takim „antyoksydacyjnym mocarzem” jest podgrzybek brunatny. Zawarte w nim związki fenolowe (głównie kwasy protokatechowe, p-hydroksybenzoesowe, cynamonowe i p-kumarynowe) osiągają zawrotną wartość 48,3 mg/kg suchej masy! Wysokie stężenie jednego z najbardziej aktywnych „grzybowych” przeciwutleniaczy – kwasu kawowego (około 15 μg/g suchej masy g d.w.) znaleziono w kurkach, borowiku szlachetnym, pieczarce i innych już mniej znanych, a rosnących w naszych lasach grzybach, jak gąsiennica wisenna, występująca endemicznie na Śląsku wodnicha marcowa i mleczaj rydz.
Nasz pospolity pieprznik jadalny (kurka) jest grzybem o wysokiej zawartości serotoniny – 17,6 mg/100 g suchej masy. Oprócz serotoniny, kurka zawiera wpływające pozytywnie na pracę mózgu: melatoninę, tryptofan, 5-hydroksy-L-tryptofan, 5-metylotryptofan, indol i indolo-3-acetonitryl. Oprócz kurek, grzybami o dużej zawartości indoli (L-tryptofanu, 5-hydroksy-L-tryptofanu, melatoniny, serotoniny, tryptaminy i 5-metylotryptaminy), po które powinny sięgać osoby dbające o swoje zdrowie psychiczne, są: boczniaki – cytrynowy i mikołajkowy, pieczarka dwuzarodnikowa (brązowa), koźlarz babka, gąska zielona, opieńka miodowa.
Literatura:
Muszyńska B., Grzywacz-Kisielewska A., Kała K., Gdula-Argasińska J. Anti-inflammatory properties of edible mushrooms: A review. Food Chem. 2018;243:373-381. doi:10.1016/j.foodchem.2017.09.149.